Gerbrand Adriaenszoon Bredero, Angeniet
Amsterdam, Vander Plasse, 1623
Bibliotheek Koninklijk Conservatorium

Deze bijzonder zeldzame eerste druk maakt deel uit van een convoluut, samen met Alle de spelen van Bredero (1585-1618), gepubliceerd door Pieter van Waesberge in Rotterdam. De verzamelbundel Alle de spelen eindigt met een reeks lijkdichten ter ere van Bredero, waarna een eerste druk van het postume Angeniet is ingebonden.
In Nederland zijn nog drie exemplaren van deze editio princeps bekend: twee in Amsterdam en een in Haarlem. Elk exemplaar vertoont in het Extract uyt de previlegie minieme verschillen (een letter die iets lager staat of een verschoven spatie). In dit exemplaar was het titelblad, met op de keerzijde het Extract uyt de previlegie, aan het volgende blad vastgekleefd. Het blad werd deskundig losgemaakt door restauratrice Myriam Van Herck.

Deze unieke Bredero maakte deel uit van de 'Tooneelbibliotheek Antwerpen' die sinds 1927 in de conservatoriumbibliotheek wordt bewaard.

Toen de Amsterdammer Gerbrand Adriaenszoon Bredero in 1618 op 33-jarige leeftijd overleed was hij een succesvol toneelauteur. Zijn uitgever Cornelis Lodowijcksz Van der Plasse greep meteen de gelegenheid aan om al zijn werken uit te geven, zelfs de werken die Bredero onafgewerkt achterliet. Zo liet hij naar eigen zeggen met 'groote kosten' door de dichter Jan Jansz Starter twee bedrijven toevoegen aan een onafgewerkt toneelstuk over een wispelturig en lichtzinnig meisje Angeniet. Op het titelblad staat wel alleen de naam van Bredero. In het burleske stuk met veel liedjes moet Angeniet kiezen tussen twee minnaars: de jonge, hoofse maar arme vreemdeling Kloridon en de rijke maar oude Endymion. Zij speelt zo erg met de gevoelens van beide mannen dat Jupiter het niet langer kan aanzien en Mercurius en Neptunus naar de aarde stuurt. Angeniet weet hen echter in de luren te leggen. Door een geheim liedje te zingen slaagt ze er, tot verrassing van Jupiter, zelfs in om in de hemel te verschijnen. De goden zien geen andere oplossing dan haar uiteindelijk in de maan te plaatsen.

Hubert Meeus (hoogleraar universiteit Antwerpen)